Bjarni Einarsson. Fólgið fé á Mosfelli

• Author: Bjarni Einarsson
• Title: Fólgið fé á Mosfelli
• Published in: Sjötíu ritgerðir helgaðar Jakobi Benediktssyni 20. júlí 1977. Vol. 1
• Place, Publisher: Reykjavík: Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi
• Year: 1977
• Pages: 100-106
• E-text:
• Reference: Bjarni Einarsson. "Fólgið fé á Mosfelli." Sjötíu ritgerðir helgaðar Jakobi Benediktssyni 20. júlí 1977. Vol. 1, pp. 100-106. Reykjavík: Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, 1977.

---

• Key words: literary elements, narrative technique, textual relations, intertextuality (bókmenntaleg einkenni, frásagnaraðferð, rittengsl, textatengsl)

Annotation

The article discusses hidden treasures in Egils saga and Landnáma. Ketilbjorn, the settler of Mosfell in Grímsnes is said to have buried his wealth, just like Egil. In both accounts about the hidden treasure the reason is that the descendants do not want to follow the old men's will, and in both cases the two slaves that assist with burying the silver are killed. The main difference is that the account in Landnáma is more reminiscent of an oral tale intended to explain the place name, whereas the account in Egils saga bears the marks of a skilled author, who gives his story more credibility by referring to three different accounts of the fate of the treasure. It is possible that originally there was an oral tale, which was applied to both Ketilbjorn and Egil. Bjarni Einarsson considers it likely that the author of Egils saga has read the account of Ketilbjorn in Landnáma and made good use of it. He seems to have been exceptionally skillful in making use of older stories in this way: not as sources but rather as material for a new and better saga.

Lýsing

Fjallað er um fólgna fjársjóði í Egils sögu og Landnámu. Ketilbjörn, landnámsmaður á Mosfelli í Grímsnesi er sagður hafa falið fé sitt í jörðu, líkt og Egill. Í báðum frásögnum um fólgna féð er það falið vegna þess að afkomendur vilja ekki ráðstafa því að vilja gömlu mannanna og í báðum tilvikum eru þrælarnir tveir, sem aðstoða við að leyna fénu, drepnir. Höfuðmunurinn sé að frásögn Landnámu minni fremur á munnmælasögu sem eigi að skýra örnefni, en frásögn Eglu beri skýr merki slyngs höfundar sem gerir sögu sína sennilegri með því að vísa til þrenns konar sagna um afdrif fjársjóðsins. Vera má að í upphafi hafi verið um munnmælasögu að ræða sem hafi verið heimfærð upp á bæði Ketilbjörn og Egil. Bjarni telur líklegra að höfundur Egils sögu hafi lesið frásögnina af Ketilbirni í Landnámu og hún komið honum að góðum notum. Hann hafi einmitt verið einkar laginn við að notfæra sér eldri sögur á þennan hátt: ekki sem heimild, heldur sem efni í nýja og betri sögu.

References

Chapter 88: þingheimurinn berðist:„Suetonius segir frá því í keisarasögum sínum, meðal annarra firna af hátterni Caligula, að hann hafi valdið misklíð milli alþýðumana og riddara með því að gefa decimae (ókeypis veitingar) of snemma, svo að skríll legði undir sig riddarasætin“ (p. 102).

Chapter 88: geta sumir menn þess: „Tilvísanir til þess að sumir segi þetta og aðrir hitt er gömul brella, og ekki er meira mark takandi á því sem hann segir um silfurpeningafund en um haugaeld“ (p. 102).

Links

• Written by: Álfdís Þorleifsdóttir
• English translation: Zuzana Stankovitsová