Torfi H. Tulinius. Mun konungi eg þykja ekki orðsnjallur

• Author: Torfi H. Tulinius
• Title: „Mun konungi eg þykja ekki orðsnjallur.“ Um margræðni, textatengsl og dulda merkingu í Egils sögu
• Published in: Skírnir 168 (Spring)
• Year: 1994
• Pages: 109-33
• E-text:
• Reference: Torfi H. Tulinius. "„Mun konungi eg þykja ekki orðsnjallur.“ Um margræðni, textatengsl og dulda merkingu í Egils sögu." Skírnir 168 (Spring 1994): 109–33.

---

• Key words: language and style, textatengsl (mál og stíll, intertextuality)

Lýsing

Fjallar um tíða margræðni í Egils sögu og hversu algengt það sé a) að persónur svari ofljóst eins og skilgreint er í Snorra Eddu og b) noti tvíkennd orð, þ.e. orð sem hafa fleiri en eina merkingu skv. Snorra Eddu. Torfi bendir á hvernig þetta er notað í samræðum við konung í sögunni. Margræðni virðist tengjast samskiptum við yfirvald á einhvern hátt og bendir Torfi þá á formála Heimskringlu þar sem hættan af því að flytja lofkvæði sem greina ekki frá sönnum atburðum verði túlkuð sem „háð en ekki lof“. Í því samhengi bendir Torfi á síðasta erindi Höfuðlausnar. Jafnvel sjálf frásögn sögunnar er margræð þar sem athöfnum persóna sé oft lýst þannig að þær megi túlka á fleiri en einn veg á svipaðan hátt og lýst er í Snorra Eddu við að yrkja fólgið.

References

Chapter 58: Ketill höður.: „ Þegar Katli heði er lýst er sagt að hann sé líkur konungi yfirlits, en þegar Egill kastar spjótinu er tekið fram að „lítt var lýst“ og þar með sterklega gefið í skyn að hann hafi ætlað að drepa sjálfan konung. Þetta tengir enn frásögn Eglu við goðsögnina um Baldur því rökkurljósið sem gerir Agli erfitt að greina á milli manna má sjá sem hliðstæðu við blindu Haðar. Þar sem Ketils haðar er hvergi getið í öðrum heimildum, kann höfundur að hafa búið þessa persónu til í því skyni að sýna að Egill svífst einskis í viðskiptum sínum við Noregskonunga, ekki síður en faðir hans eða föðurbróðir. En Ketill getur einnig gegnt fleiri en einu hlutverki, verið m.m. tákn sem minnir á frásögnina um víg Baldurs og leikur þar með á strengi bróðurmorðsins. “ (s. 123)

Chapter 25: Hygg eg að mér verði meiri muna vant en Þórólfi.: „Þetta svar er tvírætt. Nærtækast er að skilja að svo að Skalla-Grímur sé að sýna konungi lítillæti og telji sig ekki verðan að þjóna honum þar sem Þórólfi bróður hans, sem þó var Skalla-Grími fremri, tókst það ekki svo að konungi líkaði. Sá sem þekkir til samskipta Þórólfs og Haralds kemst þó ekki hjá að láta sér detta í hug að annað búi undir orðum Skalla-Gríms, því það var Haraldur sjálfur sem veitti Þórólfi banasár (392). Reunar kemur vart annað til greina en að þjónustan, sem Grímur vill veita konungi – og telur að hann eigi skilið að fá – sé að drepa hann. Þetta staðfestist af seinustu setningu hans („Hygg ég að mér verði meiri muna vant en Þórólfi“) sem glöggir lesendur átta sig á að vísar til andlátsorða Þórólfs“ (s. 110)

Links

• Written by: Katelin Parsons
• English translation: