Egla, 09

Kafli 9

Haraldur konungur bauð út leiðangri miklum og dró saman skipaher, stefndi til sín liði víða um lönd. Hann fór úr Þrándheimi og stefndi suður í land. Hann hafði það spurt að her mikill var saman dreginn um Agðir og Rogaland og Hörðaland og víða til safnað, bæði ofan af landi og austan úr Vík, og var þar margt stórmenni saman komið og ætlar að verja land fyrir Haraldi konungi.

Haraldur konungur hélt norðan liði sínu. Hann hafði sjálfur skip mikið og skipað hirð sinni. Þar var í stafni Þórólfur Kveld-Úlfsson og Bárður hvíti og synir Berðlu-Kára, Ölvir hnúfa og Eyvindur lambi, en berserkir konungs tólf voru í söxum. Fundur þeirra var suður á Rogalandi í Hafursfirði. Var þar hin mesta orusta er Haraldur konungur hafði átta og mikið mannfall í hvorratveggju liði. Lagði konungur framarlega skip sitt og var þar ströngust orustan. En svo lauk að Haraldur konungur fékk sigur en þar féll Þórir haklangur, konungur af Ögðum, en Kjötvi hinn auðgi flýði og allt lið hans það er upp stóð, nema það er til handa gekk. Eftir orustuna, þá er kannað var lið Haralds konungs, var margt fallið og margir voru mjög sárir. Þórólfur var sár mjög en Bárður meir og engi var ósár á konungsskipinu fyrir framan siglu nema þeir er eigi bitu járn en það voru berserkir. Þá lét konungur binda sár manna sinna og þakkaði mönnum framgöngu sína og veitti gjafir og lagði þar mest lof til er honum þótti maklegt og hét þeim að auka virðing þeirra, nefndi til þess skipstjórnarmenn og þar næst stafnbúa sína og aðra frambyggja. Þá orustu átti Haraldur konungur síðast innan lands og eftir það fékk hann enga viðstöðu og eignaðist hann síðan land allt. Konungur lét græða menn sína þá er lífs var auðið en veita umbúnað dauðum mönnum, þann sem þá var siðvenja til.

Þórólfur og Bárður lágu í sárum. Tóku sár Þórólfs að gróa en Bárðar sár gerðust banvæn. Þá lét hann kalla konung til sín og sagði honum svo: „Ef svo verður að eg deyi úr þessum sárum þá vil eg þess biðja yður að þér látið mig ráða fyrir arfi mínum.“

En er konungur hafði því játað þá sagði hann: „Arf minn allan vil eg að taki Þórólfur félagi minn og frændi, lönd og lausa aura. Honum vil eg og gefa konu mína og son minn til uppfæðslu því að eg trúi honum til þess best allra manna.“

Hann festir þetta mál sem lög voru til að leyfi konungs. Síðan andast Bárður og var honum veittur umbúnaður og var hann harmdauði mjög. Þórólfur varð heill sára sinna og fylgdi konungi um sumarið og hafði fengið allmikinn orðstír.

Konungur fór um haustið norður til Þrándheims. Þá biður Þórólfur orlofs að fara norður á Hálogaland að vitja gjafar þeirrar er hann hafði þegið um sumarið að Bárði frænda sínum. Konungur lofar það og gerir með orðsending og jartegnir að Þórólfur skal það allt fá er Bárður gaf honum, lætur það að sú gjöf var ger með ráði konungs og hann vill svo vera láta. Gerir konungur þá Þórólf lendan mann og veitir honum þá allar veislur þær sem áður hafði Bárður haft, fær honum finnferðina með þvílíkum skildaga sem áður hafði haft Bárður. Konungur gaf Þórólfi langskip gott með reiða öllum og lét búa ferð hans þaðan sem best. Síðan fór Þórólfur þaðan ferð sína og skildust þeir konungur með hinum mesta kærleik.

En er Þórólfur kom norður í Torgar þá var honum þar vel fagnað. Sagði hann þá fráfall Bárðar og það með að Bárður hafði gefið honum eftir sig lönd og lausa aura og kvonfang það er hann hafði áður átt, ber fram síðan orð konungs og jartegnir.

En er Sigríður heyrði þessi tíðindi þá þótti henni skaði mikill eftir mann sinn. En Þórólfur var henni áður mjög kunnigur og vissi hún að hann var hinn mesti merkismaður og það gjaforð var allgott. Og með því að það var konungs boð þá sá hún það að ráði og með henni vinir hennar að heitast Þórólfi ef það væri föður hennar eigi í móti skapi. Síðan tók Þórólfur þar við forráðum öllum og svo við konungssýslu.

Þórólfur gerði heimanför sína og hafði langskip og á nær sex tigu manna og fór síðan er hann var búinn norður með landi. Og einn dag að kveldi kom hann í Álöst á Sandnes. Lögðu skip sitt til hafnar. En er þeir höfðu tjaldað og um búist fór Þórólfur upp til bæjar með tuttugu menn. Sigurður fagnaði honum vel og bauð honum þar að vera því að þar voru áður kunnleikar miklir með þeim síðan er mægð hafði tekist með þeim Sigurði og Bárði. Síðan gengu þeir Þórólfur inn í stofu og tóku þar gisting.

Sigurður settist á tal við Þórólf og spurði að tíðindum. Þórólfur sagði frá orustu þeirri er verið hafði um sumarið suður á landi og fall margra manna þeirra er Sigurður vissi deili á. Þórólfur sagði að Bárður mágur hans hafði andast úr sárum þeim er hann fékk í orustu. Þótti það báðum þeim hinn mesti mannskaði. Þá segir Þórólfur Sigurði hvað verið hafði í einkamálum með þeim Bárði áður hann andaðist og svo bar hann fram orðsendingar konungs að hann vildi það allt haldast láta og sýndi þar með jartegnir. Síðan hóf Þórólfur upp bónorð sitt við Sigurð og bað Sigríðar dóttur hans. Sigurður tók því máli vel, sagði að margir hlutir héldu til þess, sá fyrstur að konungur vill svo vera láta, svo það að Bárður hafði þess beðið og það með að Þórólfur var honum kunnigur og honum þótti dóttir sín vel gift. Var það mál auðsótt við Sigurð. Fóru þá fram festar og ákveðin brullaupsstefna í Torgum um haustið.

Fór þá Þórólfur heim til bús síns og hans förunautar og bjó þar til veislu mikillar og bauð þangað fjölmenni miklu. Var þar margt frænda Þórólfs göfugra. Sigurður bjóst og norðan og hafði langskip mikið og mannval gott. Var að þeirri veislu hið mesta fjölmenni.

Brátt fannst það að Þórólfur var ör maður og stórmenni mikið. Hafði hann um sig sveit mikla en brátt gerðist kostnaðarmikið og þurfti föng mikil. Þá var ár gott og auðvelt að afla þess er þurfti.

Á þeim vetri andaðist Sigurður á Sandnesi og tók Þórólfur arf allan eftir hann. Var það allmikið fé.

Þeir synir Hildiríðar fóru á fund Þórólfs og hófu upp tilkall það er þeir þóttust þar eiga um fé það er átt hafði Björgólfur faðir þeirra.

Þórólfur svarar svo: „Það var mér kunnigt of Brynjólf og enn kunnara um Bárð að þeir voru manndómsmenn svo miklir að þeir mundu hafa miðlað ykkur það af arfi Björgólfs sem þeir vissu að réttindi væru til. Var eg nær því að þið hófuð þetta sama ákall við Bárð og heyrðist mér svo sem honum þætti þar engi sannindi til því að hann kallaði ykkur frillusonu.“

Hárekur sagði að þeir mundu vitni til fá að móðir þeirra var mundi keypt „en satt var það að við leituðum ekki fyrst þessa mála við Brynjólf bróður okkarn, var þar og með skyldum að skipta. En af Bárði væntum við okkur sæmdar í alla staði, urðu og eigi löng vor viðskipti. En nú er arfur þessi kominn undir óskylda menn okkur og megum við nú eigi með öllu þegja yfir missu okkarri. En vera kann að enn sé sem fyrr sá ríkismunur að við fáum eigi rétt af þessu máli fyrir þér ef þú vilt engi vitni heyra, þau er við höfum fram að flytja, að við séum menn aðalbornir.“

Þórólfur svarar þá stygglega: „Því síður ætla eg ykkur arfborna að mér er sagt móðir ykkur væri með valdi tekin og hernumin heim höfð“.

Eftir það skildu þeir þessa ræðu.