Egla, 27: Difference between revisions
(Created page with "{{Egla_TOC}} ==Chapter 1== ==Kafli 1== <ref>REFERENCE TEXT(Fræðigrein:DISPLAY AS OTHER INFO)</ref> ==References== <references /> ==Links== [[Category:Eg...") |
No edit summary |
||
Line 3: | Line 3: | ||
==Chapter | ==Chapter 27== | ||
==Kafli | ==Kafli 27== | ||
Dráp þeirra bræðra | |||
Kveld-Úlfur og þeir Skalla-Grímur héldu njósnum jafnan um sumarið inn á þjóðleiðinni. Skalla-Grímur var hverjum manni skyggnari. Hann sá sigling þeirra Hallvarðs og kenndi skipið því að hann hafði það skip séð fyrr þá er Þorgils fór með. Skalla-Grímur hélt vörð á um ferð þeirra hvar þeir lögðu til hafnar um kveldið. Síðan fer hann aftur til liðs síns og segir Kveld-Úlfi það er hann hafði séð, svo það að hann hafði kennt skipið það er þeir Hallvarður höfðu tekið af Þorgísli og Þórólfur hafði átt og þar mundu þeir menn nokkurir fylgja er veiður mundi í vera. | |||
Síðan búast þeir og búa báða bátana og höfðu tuttugu menn á hvorum. Stýrði öðrum Kveld-Úlfur en öðrum Skalla-Grímur. Róa þeir síðan og leita skipsins en er þeir koma að þar er skipið lá þá lögðu þeir að landi. | |||
Þeir Hallvarður höfðu tjaldað yfir skipi sínu og höfðu þá lagst til svefns. En er þeir Kveld-Úlfur komu að þeim þá hljópu varðmenn upp er sátu við bryggjusporð og kölluðu á skip út, báðu menn upp standa, sögðu að ófriður fór að þeim. Hljópu þeir Hallvarður til vopna sinna. | |||
En er þeir Kveld-Úlfur komu að bryggjusporðinum þá gekk hann út að skutbryggju en Skalla-Grímur gekk fram að bryggjunni. Kveld-Úlfur hafði í hendi bryntröll. En er hann kom á skipið þá bað hann menn sína ganga hið ytra með borðum og höggva tjöldin úr klofum en hann óð aftur til lyftingarinnar og svo er sagt að þá hamaðist hann og fleiri voru þeir förunautar hans er þá hömuðust. Þeir drápu menn þá alla er fyrir þeim urðu. Slíkt sama gerði Skalla-Grímur þar er hann gekk um skipið. Léttu þeir feðgar eigi fyrr en hroðið var skipið. En er Kveld-Úlfur kom aftur að lyftingunni reiddi hann upp bryntröllið og höggur til Hallvarðs í gegnum hjálminn og höfuðið og sökk allt að skafti. Hnykkti hann þá svo hart að sér að hann brá Hallvarði á loft og slöngdi honum útbyrðis. Skalla-Grímur ruddi framstafninn og drap Sigtrygg. Margt hljóp manna á kaf en menn Skalla-Gríms tóku bátinn er þeir höfðu þangað haft og reru til og drápu þá alla er á sundinu voru. | |||
Þar lést alls manna Hallvarðs meir en fimm tigir manna en þeir Skalla-Grímur tóku skipið það er þeir Hallvarður höfðu þangað haft og fé allt það sem á var. | |||
Þeir tóku höndum menn tvo eða þrjá þá er þeim þótti sem minnstir væru fyrir sér og gáfu grið og höfðu af þeim tíðindi, fréttu hverjir menn hefðu verið á skipinu og svo hvernig ferð þeirra hefði ætluð verið. En er þeir voru vísir orðnir alls hins sanna þá könnuðu þeir valinn þann er á skipinu lá. Fannst þeim þá það á að meiri hlutur manna hafði fyrir borð hlaupið og höfðu týnst en það er fallið hafði á skipinu. Þeir synir Guttorms höfðu fyrir borð hlaupið og höfðu týnst. Þá var annar þeirra tólf vetra en annar tíu og hinir vænlegustu menn. | |||
Síðan lét Skalla-Grímur lausa fara þá menn er hann hafði grið gefið, og bað þá fara á fund Haralds konungs og segja honum vendilega frá þeim tíðindum er þar gerðust, og svo hverjir þar höfðu að verið. „Skuluð þér,“ sagði hann, „bera til konungs kviðling þenna: | |||
Nú er hersis hefnd | |||
við hilmi efnd. | |||
Gengur úlfr og örn | |||
af ynglings börn. | |||
Flugu höggvin hræ | |||
Hallvarðs á sæ. | |||
Grár slítr undir | |||
ari Snarfara. | |||
Síðan fluttu þeir Grímur skipið með farmi út til skipa sinna, skiptu þá skipunum, hlóðu þetta er þá höfðu þeir fengið en ruddu hitt er þeir höfðu áður og minna var, báru þar í grjót og brutu þar á raufar og sökktu niður, sigldu síðan á haf út þegar byr gaf. | |||
Svo er sagt að þeim mönnum væri farið er hamrammir eru eða þeim er berserksgangur<ref>'''berserkir''': "Berserkir og hamrammir menn tengjast að því leyti að á söguöld virðist sem hugtakið „að vera eigi einhamur“ hafi verið notað jöfnum höndum yfir hamhleypur, þ.e. þá sem taldir voru færir um að skipta ham, og berserki, sem sýnir hve náskyld þessi fyrirbæri voru í hugum fólks. Í Egils sögu er orðið hamrammur notað um, eða sem hliðstæða við, beserki." [[Aðalheiður Guðmundsdóttir. Um berserki, berserksgang og amanita muscari]] (p. 319).</ref> var á að meðan það var framið þá voru þeir svo sterkir að ekki hélst við þeim en fyrst er af var gengið þá voru þeir ómáttkari en að vanda. Kveld-Úlfur var og svo að þá er af honum gekk hamremmin þá kenndi hann mæði af sókn þeirri er hann hafði veitt og var hann þá af öllu saman ómáttugur svo að hann lagðist í rekkju. | |||
En byr bar þá í haf út. Kveld-Úlfur réð fyrir skipi því er þeir höfðu tekið af þeim Hallvarði. Þeim byrjaði vel og héldu mjög samfloti svo að hvorir vissu löngum til annarra. | |||
En er sóttist hafið þá elnaði sótt á hendur Kveld-Úlfi. En er dró að því að hann var banvænn þá kallaði hann til skipverja sína og sagði þeim að honum þótti líklegt að þá mundi brátt skilja vega þeirra. „Hefi eg,“ sagði hann, „ekki kvellisjúkur verið en ef svo fer, sem mér þykir nú líklegast, að eg andist þá gerið mér kistu og látið mig fara fyrir borð og verður þetta annan veg en eg hugði að vera mundi ef eg skal eigi koma til Íslands og nema þar land. Þér skuluð bera kveðju mína Grími syni mínum þá er þér finnist og segið honum það með, ef svo verður að hann kemur til Íslands og beri svo að þótt það muni ólíklegt þykja að eg sé þar fyrir, þá taki hann sér þar bústað sem næst því er eg hefi að landi komið.“ | |||
Litlu síðar andaðist Kveld-Úlfur. Gerðu skipverjar hans svo sem hann hafði fyrir mælt að þeir lögðu hann í kistu og skutu síðan fyrir borð. | |||
Grímur hét maður, son Þóris Ketilssonar kjölfara, kynstór maður og auðigur. Hann var skipverji Kveld-Úlfs. Hann hafði verið aldavinur þeirra feðga og hafði verið í ferðum bæði með þeim og Þórólfi, hafði hann og fengið reiði konungs fyrir þá sök. Hann tók til forráða skipið eftir er Kveld-Úlfur var dauður. | |||
En er þeir voru komnir við Ísland þá sigldu þeir sunnan að landi. Þeir sigldu vestur fyrir landið því að þeir höfðu það spurt að Ingólfur hafði sér þar bústað tekið. En er þeir komu fyrir Reykjanes og þeir sáu firðinum upp lúka þá stefna þeir inn í fjörðinn báðum skipunum. Veður gerði hvasst og væta mikil og þoka. Skildust þá skipin. Sigldu þeir inn eftir Borgarfirði til þess er þraut sker öll, köstuðu þá akkerum til þess er veður lægði og ljóst gerði. Þá biðu þeir flæðar. Síðan fluttu þeir skipið upp í árós nokkurn. Sú er kölluð Gufuá. Leiddu þar skipið upp eftir ánni svo sem gekk, báru síðan farm af skipinu og bjuggust þar um hinn fyrsta vetur. | |||
Þeir könnuðu landið með sæ, bæði upp og út. En er þeir höfðu skammt farið þá fundu þeir í vík einni hvar upp var rekin kista Kveld-Úlfs. Fluttu þeir kistuna á nes það, er þar varð, settu hana þar niður og hlóðu að grjóti. | |||
==References== | ==References== |
Revision as of 16:36, 2 November 2011
Egils saga (Table of Contents) | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 |
61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 |
Chapter 27
Kafli 27
Dráp þeirra bræðra Kveld-Úlfur og þeir Skalla-Grímur héldu njósnum jafnan um sumarið inn á þjóðleiðinni. Skalla-Grímur var hverjum manni skyggnari. Hann sá sigling þeirra Hallvarðs og kenndi skipið því að hann hafði það skip séð fyrr þá er Þorgils fór með. Skalla-Grímur hélt vörð á um ferð þeirra hvar þeir lögðu til hafnar um kveldið. Síðan fer hann aftur til liðs síns og segir Kveld-Úlfi það er hann hafði séð, svo það að hann hafði kennt skipið það er þeir Hallvarður höfðu tekið af Þorgísli og Þórólfur hafði átt og þar mundu þeir menn nokkurir fylgja er veiður mundi í vera.
Síðan búast þeir og búa báða bátana og höfðu tuttugu menn á hvorum. Stýrði öðrum Kveld-Úlfur en öðrum Skalla-Grímur. Róa þeir síðan og leita skipsins en er þeir koma að þar er skipið lá þá lögðu þeir að landi.
Þeir Hallvarður höfðu tjaldað yfir skipi sínu og höfðu þá lagst til svefns. En er þeir Kveld-Úlfur komu að þeim þá hljópu varðmenn upp er sátu við bryggjusporð og kölluðu á skip út, báðu menn upp standa, sögðu að ófriður fór að þeim. Hljópu þeir Hallvarður til vopna sinna.
En er þeir Kveld-Úlfur komu að bryggjusporðinum þá gekk hann út að skutbryggju en Skalla-Grímur gekk fram að bryggjunni. Kveld-Úlfur hafði í hendi bryntröll. En er hann kom á skipið þá bað hann menn sína ganga hið ytra með borðum og höggva tjöldin úr klofum en hann óð aftur til lyftingarinnar og svo er sagt að þá hamaðist hann og fleiri voru þeir förunautar hans er þá hömuðust. Þeir drápu menn þá alla er fyrir þeim urðu. Slíkt sama gerði Skalla-Grímur þar er hann gekk um skipið. Léttu þeir feðgar eigi fyrr en hroðið var skipið. En er Kveld-Úlfur kom aftur að lyftingunni reiddi hann upp bryntröllið og höggur til Hallvarðs í gegnum hjálminn og höfuðið og sökk allt að skafti. Hnykkti hann þá svo hart að sér að hann brá Hallvarði á loft og slöngdi honum útbyrðis. Skalla-Grímur ruddi framstafninn og drap Sigtrygg. Margt hljóp manna á kaf en menn Skalla-Gríms tóku bátinn er þeir höfðu þangað haft og reru til og drápu þá alla er á sundinu voru.
Þar lést alls manna Hallvarðs meir en fimm tigir manna en þeir Skalla-Grímur tóku skipið það er þeir Hallvarður höfðu þangað haft og fé allt það sem á var.
Þeir tóku höndum menn tvo eða þrjá þá er þeim þótti sem minnstir væru fyrir sér og gáfu grið og höfðu af þeim tíðindi, fréttu hverjir menn hefðu verið á skipinu og svo hvernig ferð þeirra hefði ætluð verið. En er þeir voru vísir orðnir alls hins sanna þá könnuðu þeir valinn þann er á skipinu lá. Fannst þeim þá það á að meiri hlutur manna hafði fyrir borð hlaupið og höfðu týnst en það er fallið hafði á skipinu. Þeir synir Guttorms höfðu fyrir borð hlaupið og höfðu týnst. Þá var annar þeirra tólf vetra en annar tíu og hinir vænlegustu menn.
Síðan lét Skalla-Grímur lausa fara þá menn er hann hafði grið gefið, og bað þá fara á fund Haralds konungs og segja honum vendilega frá þeim tíðindum er þar gerðust, og svo hverjir þar höfðu að verið. „Skuluð þér,“ sagði hann, „bera til konungs kviðling þenna:
Nú er hersis hefnd við hilmi efnd. Gengur úlfr og örn af ynglings börn. Flugu höggvin hræ Hallvarðs á sæ. Grár slítr undir ari Snarfara.
Síðan fluttu þeir Grímur skipið með farmi út til skipa sinna, skiptu þá skipunum, hlóðu þetta er þá höfðu þeir fengið en ruddu hitt er þeir höfðu áður og minna var, báru þar í grjót og brutu þar á raufar og sökktu niður, sigldu síðan á haf út þegar byr gaf.
Svo er sagt að þeim mönnum væri farið er hamrammir eru eða þeim er berserksgangur[1] var á að meðan það var framið þá voru þeir svo sterkir að ekki hélst við þeim en fyrst er af var gengið þá voru þeir ómáttkari en að vanda. Kveld-Úlfur var og svo að þá er af honum gekk hamremmin þá kenndi hann mæði af sókn þeirri er hann hafði veitt og var hann þá af öllu saman ómáttugur svo að hann lagðist í rekkju.
En byr bar þá í haf út. Kveld-Úlfur réð fyrir skipi því er þeir höfðu tekið af þeim Hallvarði. Þeim byrjaði vel og héldu mjög samfloti svo að hvorir vissu löngum til annarra.
En er sóttist hafið þá elnaði sótt á hendur Kveld-Úlfi. En er dró að því að hann var banvænn þá kallaði hann til skipverja sína og sagði þeim að honum þótti líklegt að þá mundi brátt skilja vega þeirra. „Hefi eg,“ sagði hann, „ekki kvellisjúkur verið en ef svo fer, sem mér þykir nú líklegast, að eg andist þá gerið mér kistu og látið mig fara fyrir borð og verður þetta annan veg en eg hugði að vera mundi ef eg skal eigi koma til Íslands og nema þar land. Þér skuluð bera kveðju mína Grími syni mínum þá er þér finnist og segið honum það með, ef svo verður að hann kemur til Íslands og beri svo að þótt það muni ólíklegt þykja að eg sé þar fyrir, þá taki hann sér þar bústað sem næst því er eg hefi að landi komið.“
Litlu síðar andaðist Kveld-Úlfur. Gerðu skipverjar hans svo sem hann hafði fyrir mælt að þeir lögðu hann í kistu og skutu síðan fyrir borð.
Grímur hét maður, son Þóris Ketilssonar kjölfara, kynstór maður og auðigur. Hann var skipverji Kveld-Úlfs. Hann hafði verið aldavinur þeirra feðga og hafði verið í ferðum bæði með þeim og Þórólfi, hafði hann og fengið reiði konungs fyrir þá sök. Hann tók til forráða skipið eftir er Kveld-Úlfur var dauður.
En er þeir voru komnir við Ísland þá sigldu þeir sunnan að landi. Þeir sigldu vestur fyrir landið því að þeir höfðu það spurt að Ingólfur hafði sér þar bústað tekið. En er þeir komu fyrir Reykjanes og þeir sáu firðinum upp lúka þá stefna þeir inn í fjörðinn báðum skipunum. Veður gerði hvasst og væta mikil og þoka. Skildust þá skipin. Sigldu þeir inn eftir Borgarfirði til þess er þraut sker öll, köstuðu þá akkerum til þess er veður lægði og ljóst gerði. Þá biðu þeir flæðar. Síðan fluttu þeir skipið upp í árós nokkurn. Sú er kölluð Gufuá. Leiddu þar skipið upp eftir ánni svo sem gekk, báru síðan farm af skipinu og bjuggust þar um hinn fyrsta vetur.
Þeir könnuðu landið með sæ, bæði upp og út. En er þeir höfðu skammt farið þá fundu þeir í vík einni hvar upp var rekin kista Kveld-Úlfs. Fluttu þeir kistuna á nes það, er þar varð, settu hana þar niður og hlóðu að grjóti.
References
- ↑ berserkir: "Berserkir og hamrammir menn tengjast að því leyti að á söguöld virðist sem hugtakið „að vera eigi einhamur“ hafi verið notað jöfnum höndum yfir hamhleypur, þ.e. þá sem taldir voru færir um að skipta ham, og berserki, sem sýnir hve náskyld þessi fyrirbæri voru í hugum fólks. Í Egils sögu er orðið hamrammur notað um, eða sem hliðstæða við, beserki." Aðalheiður Guðmundsdóttir. Um berserki, berserksgang og amanita muscari (p. 319).