Njála, 011

Chapter 11

Throwald rode home from the bridal feast, and his wife with him, and Thiostolf, who rode by her horse's side, and still talked to her in a low voice. Oswif turned to his son and said, "Art thou pleased with thy match? and how went it when ye talked together."

"Well," said he, "she showed all kindness to me. Thou mightst see that by the way she laughs at every word I say."

"I don't think her laughter so hearty as thou dost," answered Oswif, "but this will be put to the proof by and by."

So they ride on till they come home, and at night she took her seat by her husband's side, and made room for Thiostolf next herself on the inside. Thiostolf and Thorwald had little to do with each other, and few words were thrown away between them that winter, and so time went on. Hallgerda was prodigal and grasping, and there was nothing that any of their neighbours had that she must not have too, and all that she had, no matter whether it were her own or belonged to others she wasted. But when the spring came there was a scarcity in the house, both of meal and stock fish, so Hallgerda went up to Thorwald and said, "Thou must not be sitting in-doors any longer, for we want for the house both meal and fish.

"Well," said Thorwald, "I did not lay in less for the house this year than I laid in before, and then it used to last till summer."

"What care I," said Hallgerda, "if thou and thy father have made your money by starving yourselves."

Then Thorwald got angry and gave her a blow on the face and drew blood, and went away and called his men and ran the skiff down to the shore. Then six of them jumped into her and rowed out to the Bear-isles, and began to load her with meal and fish.

Meantime it is said that Hallgerda sat out of doors heavy at heart. Thiostolf went up to her and saw the wound on her face, and said, "Who has been playing thee this sorry trick?"

"My husband, Thorwald," she said, "and thou stoodst aloof, though thou wouldst not if thou hadst cared at all for me."

"Because I knew nothing about it," said Thiostolf, "but I will avenge it."

Then he went away down to the shore and ran out a six-oared boat, and held in his hand a great axe that he had with a haft overlaid with iron. He steps into the boat and rows out to the Bear-isles, and when he got there all the men had rowed away but Thorwald and his followers, and he stayed by the skiff to load her, while they brought the goods down to him. So Thiostolf came up just then and jumped into the skiff, and began to load with him, and after a while he said, "Thou canst do but little at this work, and that little thou dost badly."

"Thinkst thou thou canst do it better," said Thorwald.

"There's one thing to be done which I can do better than thou," said Thiostolf, and then he went on, "The woman who is thy wife has made a bad match, and you shall not live much longer together."

Then Thorwald snatched up a fishing-knife that lay by him, and made a stab at Thiostolf; he had lifted his axe to his shoulder and dashed it down. It came on Thorwald's arm and crushed the wrist, but down fell the knife. Then Thiostolf lifted up his axe a second time and gave Thorwald a blow on the head, and he fell dead on the spot.

Kafli 11

Þorvaldur reið heim frá boðinu og kona hans með honum og Þjóstólfur. Hann fylgdi hesti hennar og töluðu þau enn hljótt.

Ósvífur veik að syni sínum og mælti: „Unir þú vel ráðinu eða hversu fór tal með ykkur?“

„Vel,“ segir hann, „alla blíðu lét hún uppi við mig og máttu sjá mót á er hún hlær við hvert orð.“

„Eigi ætla eg hlátur hennar jafngóðan sem þú,“ segir Ósvífur, „en það mun þó síðar reynast.“

Þau ríða þar til er þau koma heim. En um kveldið sat hún hjá bónda sínum og skipaði Þjóstólfi hið næsta sér innar frá. Fátt áttust þeir við, Þjóstólfur og Þorvaldur, og varð þeim fátt að orðum um veturinn og fór svo fram.

Hallgerður var fengsöm og stórlynd enda kallaði hún til alls þess er aðrir áttu í nánd og hafði allt í sukki. En er voraði var þar búskortur og skorti bæði mjöl og skreið.

Hallgerður kom að máli við Þorvald og ræddi: „Eigi muntu þurfa að sitja til alls því að bæði þarf í búið mjöl og skreið.“

Þorvaldur mælti: „Ekki fékk eg minna til bús en vant er og entist þá allt á sumar fram.“

Hallgerður mælti: „Ekki fer eg að þótt þú hafir svelt þig til fjár og faðir þinn.“

Þá reiddist Þorvaldur og laust hana í andlitið svo að blæddi og gekk síðan í brottu og kvaddi húskarla sína með sér og hrundu þeir fram skútu og hljópu þar á sex karlar og reru út í Bjarnareyjar, tóku þar skreið sína og mjöl.

Nú er sagt frá Hallgerði að hún sat úti og var skapþungt.

Þjóstólfur gekk að og sá að hún var særð í andlitinu og mælti: „Hví ertu svo illa leikin?“

„Þorvaldur veldur því, bóndi minn,“ sagði hún, „og stóðstu mér þá fjarri ef þér þætti nokkuð undir um mig.“

„Eg vissi eigi,“ segir hann, „en þó skal eg þessa hefna.“

Síðan gekk hann á brott og til fjöru og hratt fram skipi sexæru og hafði í hendi öxi mikla er hann átti, vafinskeftu. Hann stígur á skip og rær út í Bjarneyjar. Og er hann kom þar voru allir menn rónir nema Þorvaldur og förunautar hans. Hann var að að hlaða skútuna en þeir báru á út, menn hans.

Þjóstólfur kom að í því og hljóp upp á skútuna og hlóð með honum og mælti: „Bæði ertu að þessu lítilvirkur og óhagvirkur.“

Þorvaldur mælti: „Hyggstu betur gera munu?“ sagði hann.

„Það eitt munum við að hafast að eg mun betur gera en þú og er sú kona illa gift er þú átt,“ sagði hann, „og skyldu ykkrar samfarar skammar vera.“

Þorvaldur þreif upp járnsax eitt er var hjá honum og leggur til Þjóstólfs. Hann hafði breiðöxina á öxl sér og laust á móti og kom á höndina Þorvalds og brotnaði handleggurinn en saxið féll niður. Síðan færði Þjóstólfur upp öxina í annað sinn og hjó í höfuð Þorvalds og hafði hann þegar bana.