Njála, 103

Chapter 103

TITLE.

ENSKA

Kafli 103

Guðleifur leitar nú Galdra-Héðins og finnur hann á heiðinni og eltir hann ofan að Kerlingardal og komst í skotfæri við hann og skýtur spjótinu til hans og í gegnum hann.

Þaðan fóru þeir til Dyrhólma og áttu þar fund og buðu þar trú og kristnaðist þar Ingjaldur son Þorkels Háeyrartyrðils.

Þaðan fóru þeir til Fljótshlíðar og buðu þar trú. Þar mælti mest í móti Veturliði skáld og Ari son hans og fyrir það vógu þeir Veturliða. Og er þar um kveðin vísa þessi:

31. Ryðfjónar gekk reynir

randa suður á landi

beðs í bóna smiðju

Baldurs sigtólum halda.

Siðreynir lét síðan

snjallur moldhamar gjalla

hauðurs í hattar steðja

hjaldur, Veturliða skaldi.

Þaðan fór Þangbrandur til Bergþórshvols og tók Njáll við trú og öll hjú hans. En þeir Mörður og Valgarður gengu mjög í móti og fóru þeir þaðan út yfir ár. Þeir fóru í Haukadal og skírðu þar Hall og var hann þá þrevetur.

Þaðan fór hann til Grímsness. Þar efldi flokk í móti honum Þorvaldur veili og sendi orð Úlfi Uggasyni að hann skyldi fara að Þangbrandi og drepa hann og kvað til vísu þessa:

32. Yggs bjálfa mun eg Úlfi

Endils og boð senda,

mér er við stála stýri

stugglaust, syni Ugga,

að gnýskúta Geitis

goðvarg fyrir argan,

þann er við rögn og rignir,

reki hann en eg mun annan.

Úlfur kvað aðra vísu í móti:

33. Getka eg, sunds þótt sendi

sann-élboði tanna

hvarfs við hleypiskarfi,

Hárbarðs véa fjarðar.

Þó að ráfáka rækim,

röng eru mál á gangi,

sé eg fyrir mínu meini,

mínlegt flugu að ginna.

„Og ætla eg ekki,“ sagði hann, „að vera ginningarfífl hans. En gæti hann að honum vefjist eigi tungan um höfuð.“

Og eftir það fór sendimaður aftur til Þorvalds hins veila og sagði honum orð Úlfs. Þorvaldur hafði margt manna um sig og hafði það við orð að sitja fyrir þeim á Bláskógaheiði.

Þeir Þangbrandur og Guðleifur riðu úr Haukadal. Þeir mættu þar manni einum er reið í móti þeim.

Spurði sjá að Guðleifi og er hann fann hann mælti hann: „Njóta skaltu Þorgils bróður þíns á Reykjahólum að eg vil gera þér njósn að þeir hafa margar fyrirsátir og það með að Þorvaldur hinn veili er með flokk sinn við Hestlæk í Grímsnesi.“

„Ekki skulum vér ríða að síður,“ segir Guðleifur, „til fundar við hann.“

Og snúa þeir síðan ofan til Hestlækjar. Þorvaldur var kominn yfir lækinn.

Guðleifur mælti til Þangbrands: „Hér er nú Þorvaldur og hlaupum nú að honum.“

Þangbrandur skaut spjóti í gegnum Þorvald en Guðleifur hjó á öxlina og frá ofan höndina og varð það hans bani.

Eftir það ríða þeir á þing upp og hafði svo nær að frændur Þorvalds mundu ganga að honum. Veittu þeir Njáll og Austfirðingar Þangbrandi. Hjalti Skeggjason kvað kviðling þenna:

34. Spari eg eigi goð geyja.

Grey þykir mér Freyja.

Æ mun annað tveggja

Óðinn grey eða Freyja.

Hjalti fór utan um sumarið og Gissur hvíti. En skip Þangbrands braut austur við Búlandsnes og hét skipið Vísund.

Þeir Þangbrandur fóru allt vestur um sveitir.

Steinvör kom í móti honum, móðir Skáld-Refs. Hún boðaði Þangbrandi heiðni og taldi lengi fyrir honum. Þangbrandur þagði meðan hún talaði en talaði lengi eftir og sneri því í villu er hún hafði mælt.

„Hefir þú heyrt það,“ sagði hún, „er Þór bauð Kristi á hólm og þorði hann eigi að berjast við Þór?“

„Heyrt hefi eg,“ segir Þangbrandur, „að Þór var ekki nema mold og aska ef guð vildi eigi að hann lifði.“

„Veistu,“ segir hún, „hver brotið hefir skip þitt?“

„Hvað segir þú til?“ segir hann.

„Það mun eg segja þér,“ segir hún:

35. Braut fyrir bjöllu gæti,

bönd ráku val strandar,

mögfellandi mellu,

mástalls, Vísund allan.

Hlífðit Kristur, þá er kneyfði

knörr, málfeta varra.

Lítt get eg að guð gætti

Gylfa hreins að einu.

Og enn kvað hún aðra vísu:

36. Þór brá þunnís dýri

Þangbrands úr stað löngu,

hristi búss og beysti

barð og laust við jörðu.

Muna skíð um sjá síðan

sundfært Atals grundar,

hregg því að hvað tók leggja,

honum kennt, í spónum.

Eftir það skildu þau Þangbrandur og Steinvör og fóru þeir vestur til Barðastrandar.