Njála, 112

Chapter 112

OF HILDIGNNA AND MORD VALGARD'S SON.

Hildigunna woke up and found that Hauskuld was away out of his bed.

"Hard have been my dreams," she said, "and not good; but go and search for him, Hauskuld."

So they searched for him about the homestead and found him not.

By that time she had dressed herself; then she goes and two men with her, to the fence, and there they find Hauskuld slain.

Just then, too, came up Mord Valgard's son's shepherd, and told her that Njal's sons had gone down thence, "and," he said, "Skarphedinn called out to me and gave notice of the slaying as done by him."

"It were a manly deed," she says, "if one man had been at it."

She took the cloak and wiped off all the blood with it, and wrapped the gouts of gore up in it, and so folded it together and laid it up in her chest.

Now she sent a man up to Gritwater to tell the tidings thither, but Mord was there before him, and had already told the tidings. There, too, was come Kettle of the Mark.

Thorgerda said to Kettle, "Now is Hauskuld dead as we know, and now bear in mind what thou promisedst to do when thou tookest him for thy fosterchild."

"It may well be," says Kettle, "that I promised very many things then, for I thought not that these days would ever befall us that have now come to pass; but yet I am come into a strait, for 'nose is next of kin to eyes,' since I have Njal's daughter to wife."

"Art thou willing, then," says Thorgerda, "that Mord should give notice of the suit for the slaying?"

"I know not that," says Kettle, "for me ill comes from him more often than good."

But as soon as ever Mord began to speak to Kettle he fared the same as others, in that he thought as though Mord would be true to him, and so the end of their counsel was that Mord should give notice of the slaying, and get ready the suit in every way before the Thing.

Then Mord fared down to Ossaby, and thither came nine neighbours who dwelt nearest the spot.

Mord had ten men with him. He shows the neighbours Hauskuld's wounds, and takes witness to the hurts, and names a man as the dealer of every wound save one; that he made as though he knew not who had dealt it, but that wound he had dealt himself. But the slaying he gave notice of at Skarphedinn's hand, and the wounds at his brothers' and Kari's.

After that he called on nine neighbours who dwelt nearest the spot to ride away from home to the Althing on the inquest.

After that he rode home. He scarce ever met Njal's sons, and when he did meet them, he was cross, and that was part of their plan.

The slaying of Hauskuld was heard over all the land, and was ill-spoken of. Njal's sons went to see Asgrim Ellidagrim's son, and asked him for aid.

"Ye very well know that ye may look that I shall help you in all great suits, but still my heart is heavy about this suit, for there are many who have the blood feud, and this slaying is ill- spoken of over all the land."

Now Njal's sons fare home.

Kafli 112

Hildigunnur vaknaði og fann að Höskuldur var í brautu úr rúminu. Hún mælti: „Harðir hafa draumar verið og eigi góðir og leitið þér að honum Höskuldi.“

Þeir leituðu hans um bæinn og fundu hann eigi. Þá hafði hún klædda sig. Fer hún þá og tveir menn með henni til garðsins. Finna þau þar Höskuld veginn.

Þar kom þá og smalamaður Marðar Valgarðssonar og segir henni að þeir Njálssynir hefðu farið neðan þaðan „og kallaði Skarphéðinn á mig og lýsti víginu á hönd sér.“

„Karlmannlegt verk væri þetta,“ sagði hún, „ef einn maður hefði að verið.“

Hún tók skikkjuna og þerrði með blóðið allt og vafði þar í blóðlifrarnar og braut svo saman og lagði í kistu niður.

Nú sendi hún mann upp til Grjótár að segja þangað tíðindin. Þar var Mörður fyrir og hafði sagt áður tíðindin. Þar var og kominn Ketill úr Mörk.

Þorgerður mælti til Ketils: „Nú er Höskuldur dauður sem við vitum. Og mun þú nú hverju þú hefir heitið.“

„Það má vera,“ segir Ketill, „að eg hafi ærið mörgu heitið þá því að eg ætlaði ekki að þessir dagar mundu verða sem nú eru orðnir. Enda er eg við vant um kominn því að náið er nef augum þar er eg á dóttur Njáls.“

„Hvort viltu,“ segir Þorgerður, „að Mörður lýsi víginu?“

„Eigi veit eg það,“ segir Ketill, „því að fleirum þykir mér sem illt leiði af honum en gott.“

En þegar er Mörður talaði við Ketil þá fór honum sem öðrum að svo þótti sem Mörður mundi honum vera trúr og varð það ráð þeirra að Mörður skyldi lýsa víginu og búa mál að öllu til þings.

Fór Mörður þá ofan í Ossabæ. Þangað komu níu búar þeir er næstir bjuggu vættfangi. Mörður hafði tíu menn með sér. Hann sýnir búum sár Höskulds og nefnir votta að benjum og nefnir mann til hvers sárs nema eins. Það lét hann eigi sem hann vissi hver því hefði sært en því hafði hann sjálfur sært. En hann lýsti víginu á hendur Skarphéðni en sárum á hendur bræðrum hans og Kára. Síðan kvaddi hann heiman vettvangsbúa níu til alþingis. Eftir það reið hann heim.

Hann fann nær aldrei Njálssonu en þó var styggt þá er þeir fundust og var það ráðagerðir þeirra.

Víg Höskulds spurðist um allar sveitir og mæltist illa fyrir.

Þeir Njálssynir fóru að finna Ásgrím Elliða-Grímsson og báðu hann liðveislu.

„Þess megið þér von vita,“ segir hann, „að eg mun yður veita að öllum hinum stærstum málum. En segir mér þungt um málin því að margir eru til eftirmáls og mælist víg þetta allilla fyrir um allar sveitir.“

Nú fara Njálssynir heim.