Njála, 059

Chapter 59

TITLE.

ENSKA

Kafli 59

Þá spyr Gunnar andlát Höskuldar mágs síns. Fám nóttum síðar varð Þorgerður léttari að Grjótá, kona Þráins, og kom þar til sveinbarn. Sendi hún þá mann til móður sinnar og bað hana kjósa hvort heita skyldi Glúmur eða Höskuldur. Hún bað Höskuld heita.

Gunnar og Hallgerður áttu tvo sonu. Hét annar Högni en annar Grani. Högni var maður gervilegur og hljóðlyndur, tortryggur og sannorður.

Nú ríða menn til hestavígs og er þar komið fjölmenni mikið. Var þar Gunnar og bræður hans og Sigfússynir, Njáll og synir hans allir. Þar var kominn Starkaður og synir hans, og Egill og synir hans og ræddu til Gunnars að þeir mundu saman leiða hrossin. Gunnar sagði að það væri vel.

Skarphéðinn mælti: „Vilt þú að eg keyri hest þinn, Gunnar frændi?“

„Eigi vil eg það,“ segir Gunnar.

„Hér er þó betur á komið,“ segir Skarphéðinn. „Vér erum hvorirtveggju hávaðamenn.“

„Þér munuð fátt mæla,“ segir Gunnar, „eða gera áður munu vandræði af standa en hér mun verða um seinna þótt allt komi fyrir eitt.“

Síðan voru hrossin saman leidd. Gunnar bjó sig að keyra en Skarphéðinn leiddi fram hestinn. Gunnar var í rauðum kyrtli og hafði hestastaf mikinn í hendi. Síðan rennast að hestarnir og bítast lengi svo að enginn þurfti á að taka og var það hið mesta gaman.

Þá báru þeir saman ráð sitt, Þorgeir og Kolur, að þeir mundu hrinda hesti sínum þá er á rynnu hestarnir og vita ef Gunnar félli fyrir. Nú rennur á hesturinn og hlaupa þeir Þorgeir og Kolur á lend hestinum. Gunnar hrindir sínum hesti í móti og verður þar skjótur atburður, að þeir Þorgeir falla á bak aftur og hesturinn á þá ofan. Þá spretta þeir upp og hlaupa að Gunnari. Gunnar varpar sér undan og þrífur Kol og kastar honum á völlinn svo að hann liggur í óviti. Þorgeir Starkaðarson laust hest Gunnars svo að út hljóp augað. Gunnar laust Þorgeir með stafnum. Fellur Þorgeir í óvit.

En Gunnar gengur til hests síns og mælti við Kolskegg: „Högg þú hestinn. Ekki skal hann við örkuml lifa.“

Kolskeggur hjó höfuð af hestinum. Þá komst á fætur Þorgeir og tók vopn sín og vildi að Gunnari en það var stöðvað og varð þröng mikil.

Skarphéðinn mælti: „Leiðist mér þóf þetta og er miklu drengilegra að menn vegist með vopnum.“

Skarphéðinn kvað vísu þessa:

18. Hér verður þröng á þingi,

þóf gengur langt úr hófi.

Síð mun sætt með þjóðum

sett, leiðist mér þetta.

Rösklegra er rekkum

rjóða vopn í blóði,

víst tem eg gráð hinn geysta

gjarna ylgjar barni.

Gunnar var kyrr svo að honum hélt einn maður og mælti ekki orð illt. Njáll leitaði um sætt eða um grið. Þorgeir kvaðst hvorki vildu selja grið né taka, kvaðst heldur vilja Gunnar dauðan fyrir höggið.

Kolskeggur mælti: „Fastara hefir Gunnar staðið en hann hafi fallið fyrir orðum einum saman og mun enn svo,“ sagði hann.

Nú ríða menn af hestaþingi hver til síns heima. Veita þeir Gunnari engar aðfarar. Liðu svo þau misseri.

Á þingi um sumarið fann Gunnar Ólaf pá mág sinn og bauð Ólafur honum heim en bað hann þó vera varan um sig „því að þeir munu oss gera það illt sem þeir mega og farðu fjölmennur jafnan.“

Hann réð honum mörg heilræði og mæltu þeir til hinnar mestu vináttu með sér.