Njála, 038

Chapter 38

TITLE.

ENSKA

Kafli 38

Um vorið ræddi Njáll við Atla: „Það vildi eg að þú réðist austur í fjörðu að eigi skapi Hallgerður þér aldur.“

„Ekki hræðist eg það og vil eg heima vera ef eg á kosti.“

„Það er þó óráðlegra,“ segir Njáll.

„Betra þykir mér að látast í þínu húsi en skipta um lánardrottna. En þess vil eg biðja þig ef eg er veginn að eigi komi þrælsgjöld fyrir mig.“

„Svo skal þig bæta sem frjálsan mann en Bergþóra mun þér því heita sem hún mun efna að fyrir þig skulu koma mannhefndir.“

Réðst hann þar þá að hjóni.

Nú er að segja frá Hallgerði að hún sendi mann vestur til Bjarnarfjarðar eftir Brynjólfi rósta frænda sínum. Hann var hið mesta illmenni. Gunnar vissi ekki til þessa. Hallgerður kvað hann sér vel fallinn til verkstjóra. Brynjólfur kom vestan og spurði Gunnar hvað hann skyldi. Hann kveðst þar vera skyldu.

„Ekki munt þú bæta híbýli vor,“ segir Gunnar, „svo er mér frá þér sagt. En ekki mun eg vísa í braut frændum Hallgerðar þeim er hún vill að séu með henni.“

Gunnar var til hans fár og ekki illa.

Leið nú svo fram til þings.

Gunnar ríður til þings og Kolskeggur og er þeir komu til þings fundust þeir Njáll og var hann á þingi og synir hans og fór vel með þeim Gunnari.

Bergþóra mælti við Atla: „Far þú upp í Þórólfsfell og vinn þar viku.“

Hann fór upp þangað og var þar á laun og brenndi kol í skógi.

Hallgerður mælti við Brynjólf: „Það er mér sagt að Atli sé eigi heima og muni hann vinna verk í Þórólfsfelli.“

„Hvað þykir þér líkast að hann vinni?“ segir hann.

„Í skógi nokkuð,“ segir hún.

„Hvað skal eg honum?“ segir hann.

„Drepa skalt þú hann,“ segir hún.

Hann varð um fár.

„Minnur mundi Þjóstólfi í augu vaxa ef hann væri á lífi að drepa Atla.“

„Ekki skalt þú hér enn þurfa mjög á að frýja,“ segir hann.

Tók hann þá vopn sín og tekur hest sinn og stígur á bak og ríður í Þórólfsfell. Hann sá kolreyk mikinn austur frá bænum. Ríður hann þangað til, stígur þá af hestinum og bindur en hann gengur þar sem mestur var reykurinn. Sér hann þá hvar kolgröfin er og er þar maður við. Hann sá að hann hafði sett spjót í völlinn hjá sér. Brynjólfur gengur með reykinum allt að honum en hann var óður að verki sínu og sá hann eigi. Brynjólfur hjó í höfuð honum með öxi. Hann brást við svo fast að Brynjólfur lét lausa öxina og þreif Atli spjótið og skaut eftir honum. Brynjólfur kastaði sér niður við vellinum en spjótið fló yfir hann fram.

„Naust þú nú þess er eg var eigi við búinn,“ segir Atli, „en nú mun Hallgerði vel þykja því að þú munt segja dauða minn. En það er til bóta að þú munt eiga slíkan brátt enda tak þú nú öxi þína er hér hefir verið.“

Hann svaraði honum öngu og tók öxina eigi fyrr en hann var dauður og reið heim í Þórólfsfell og sagði vígið og reið heim síðan og sagði Hallgerði. Hún sendi mann til Bergþórshvols og lét segja Bergþóru að nú var launað víg Kols.

Síðan sendi Hallgerður mann til þings að segja Gunnari víg Atla. Gunnar stóð upp og Kolskeggur með honum.

Kolskeggur mælti: „Óþarfir munu þér verða frændur hennar.“

Þeir gengu til fundar við Njál.

Gunnar mælti: „Víg Atla hefi eg að segja þér.“ Hann segir honum hver vó „og vil eg nú bjóða þér bót fyrir og skaltu gera sjálfur.“

Njáll mælti: „Það höfum við ætlað að láta okkur ekki á greina en þó mun eg eigi gera hann að þræli.“

Gunnar kvað það vel vera og rétti fram höndina. Njáll nefndi sér votta og sættust að þessu.

Skarphéðinn mælti: „Ekki lætur Hallgerður verða ellidauða húskarla vora.“

Gunnar mælti: „Svo mun móðir þín til ætla að ýmsir eigi högg í garði.“

„Ærið bragð mun að því,“ segir Njáll.

Síðan gerði Njáll hundrað silfurs en Gunnar galt þegar. Margir mæltu er hjá stóðu að mikið væri gert.

Gunnar reiddist og kvað þá bætta fullum bótum er eigi væri vaskari menn en Atli var. Riðu þeir við það heim af þingi.

Bergþóra ræddi við Njál er hún sá féið: „Efnt þykist þú hafa heitin þín en nú eru eftir mín heit.“

„Eigi er nauðsyn á að þú efnir þau,“ segir Njáll.

„Hins hefir þú til getið og skal svo vera.“

Hallgerður mælti við Gunnar: „Hefir þú goldið fyrir víg Atla hundrað silfurs og gert hann að frjálsum manni?“

„Frjáls var hann áður,“ segir Gunnar, „enda skal eg ekki gera að óbótamönnum heimamenn Njáls.“

„Jafnkomið mun á með ykkur er hvortveggi er blauður.“

„Það er sem reynist,“ segir hann.

Var þá Gunnar við hana lengi fár þar til er hún lét til við hann.

Nú er kyrrt þau misseri. Um vorið jók Njáll ekki hjón sín. Nú ríða menn til þings um sumarið.